Wraz ze zmianami na szczytach władzy następuje „face lifting” w urzędach Wojewódzki Konserwatorów Zabytków. Na pierwszy rzut oka można spodziewać się rewolucji w obszarze ochrony zabytków. W Małopolskim Urzędzie Konserwatora Zabytków oraz Podlaskim na stanowiska kierownicze zostali powołani architekci.

W wywiadach udzielonych przez zarówno małopolską konserwator, jak i podlaskiego konserwatora możemy dostrzec pewną zmianę spojrzenia na ogólnie pojętą ochronę zabytków. W ostatnich latach urzędy konserwatorskie były bardzo zamknięte na dialog z inwestorem. Teraz ma to się zmienić. Nowi konserwatorzy wiedzą, że rozmawiać należy, gdyż porozumienie z inwestorem może wypracować odpowiednią formę, która zadowoli obie strony i nie będzie skutkowało tym, że zabytki będą zaniedbane, jako dobro niechciane. Czasami bowiem trzeb pójść na pewne ustępstwa, by ochronić obiekt przed zniszczeniem. Znamy przypadki, gdy upór konserwatora doprowadzał do zaniechania przez jego właściciela wszelkich remontów, a obiekt popadał w ruinę. Nakładanie grzywien, które były następstwem nakazów konserwatorskich są sporadyczne.

Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków zapowiada dyskusję z inwestorem, chociażby w kwestii ogrzewania podłogowego w katedrze lub rozbudowy Uniwersytetu Medycznego bez szkody dla zabytku. Nowy konserwator podkreśla, że chce, aby zabytki służyły ludziom, a nie były tylko eksponatami muzealnymi.

Małopolska Wojewódzka Konserwator Zabytków podkreśla rolę ekspertów i tworzonych przez nich ekspertyz. To ważny aspekt w dziedzinie ochrony zabytków. Dobra ekspertyza pozwala bowiem przedstawić rys historyczny zabytku, przekształcenia, które w nich nastąpiły na przełomie wieków, stopień zniszczenia i ewentualnych zagrożeń z tym związanych. Ekspertyza taka pozwala na dialog z inwestorem dotyczącym przystosowania obiektu do potrzeb inwestora.

Robimy ekspertyzy i badania zabytków już od wielu lat i wiemy, jak bardzo są przydatne w rozmowie z konserwatorem. Przez ostanie lata udało nam się razem z inwestorami przeprowadzić wiele inwestycji na podstawie ekspertyz, które dawały zielone światło i konserwatorowi zabytków i właścicielowi obiektu zabytkowego. Jeśli konserwator jest otwarty na rozmowę. Ostatnimi czasy konserwatorzy wojewódzcy byli dość „kostyczni” i mieliśmy wrażenie, że jedynym argumentem było „nie bo nie”. Mamy nadzieję, że razem ze zmianami na stanowiskach konserwatorzy będą bardziej uwrażliwieni na ekspertyzy.