Nowelizacja prawa budowlanego w kontekście zabytków

Prace budowlane to jedno z ważniejszych działań przy obiektach zabytkowych. Nic zatem dziwnego, że wszelkie zmiany w zakresie prawa budowlanego są monitorowane przez konserwatorów. W Polsce Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane znowelizowana została w dniu 13 lutego 2020 r., a nowelizacja ta weszła w życie 19 września 2020 r. (tekst jednolity ustawy Dz. U. z 2020 r., poz. 1333). Kilka elementów tej nowelizacji odnosi się wprost do obiektów wpisanych do rejestru zabytków (art. 39 tej ustawy). Ważne jest to, że na roboty budowlane przy wszystkich obiektach i na obszarach zabytkowych (oczywiście tych rejestrowych) wymagana jest decyzja o pozwoleniu na budowę, wydana przez organ administracji architektoniczno-budowlanej. W Polsce są to starosta, wojewoda lub prezydent miasta na prawach powiatu. Przed jej wydaniem konieczne jest uzyskanie pozwolenia na prowadzenie tych robót, wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zbytków. Inaczej sprawa ma się z rozbiórką obiektu wpisanego do rejestru zabytków. W tym przypadku potrzebna jest zgoda Generalnego Konserwatora Zabytków, który działając w imieniu ministra ds. kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego wykreśli obiekt z rejestru. Jeśli obiekt nie jest wpisany do rejestru zabytków, ale ujęty został w gminnej ewidencji zabytków, to pozwolenie na jego rozbiórkę wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Ponieważ jest to decyzja administracyjna, ustawa określa w tym przypadku czas na wydanie decyzji – jest to trzydzieści dni. Po upływie tego czasu uznaje się, że nie ma zastrzeżeń do rozwiązań przedstawionych we wniosku. Natomiast gdy chodzi o tymczasowe obiekty budowlane lub urządzenia budowlane na obszarze Pomnika Zagłady lub w jego strefie ochronnej (ten drugi przypadek częściej odnosi się do prywatnych inwestorów niż sam obszar Pomnika), przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę wymagana jest zgoda właściwego wojewody.

Ustawa dopuszcza w szczególnych przypadkach możliwość odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych (art. 9 ust. 1). W przypadku obiektów wpisanych do rejestru zabytków lub ujętych w gminnej ewidencji zabytków albo na innych obszarach objętych ochroną konserwatorską, wymagana jest opinia właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków (art. 9 ust 3 p. 4). Warto zaznaczyć, że decyzję w sprawie odstępstw, na wniosek organu administracji architektoniczno-budowlanej wydaje minister, który ustanowił przepisy techniczno-budowlane (art. 9 ust. 2). W przypadku odstępstw od przepisów bezpieczeństwa pożarowego konieczna jest ekspertyza rzeczoznawcy do spraw bezpieczeństwa pożarowego oraz zgoda właściwego wojewódzkiego komendanta Państwowej Straży Pożarnej; ma tu zastosowanie art. 6a ust. 2 Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. 1991 nr 81 poz. 351). Ja widać z powyższego do zabytku stosuje się nie tylko zapisy Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, ale również kilka innych ustaw i rozporządzeń. Jednak nie jest to takie straszne i do zrozumienia.

Aneta Dumińska-Niemczyk

Ekspert ds. nieruchomości zabytkowych z 17-letnim doświadczeniem. Oferuję kompleksową obsługę procesu administracyjnego, od przygotowania dokumentacji po uzyskanie niezbędnych pozwoleń.

Copyright @ Wsparcie Inwestycji Zabytkowych 2020. All Rights Reserved